Uroczystości Na Wolskim Cmentarzu Powstańców Warszawy

Prezydent Bronisław Komorowski zaapelował w piątek podczas uroczystości na wolskim cmentarzu, by przywrócić imiona i nazwiska wielu anonimowym, cywilnym ofiarom niemieckiego ludobójstwa z pierwszych dni powstania warszawskiego, pochowanym na tym cmentarzu na Woli.

Na wolskim cmentarzu pochowano ponad 100 tys. osób, które zginęły w różnych częściach miasta, podczas 63 dni powstańczych walk. W tym ok. 50 tys. ofiar rzezi na Woli w pierwszych dniach sierpnia 1944 r. Co prawda gruntownego remontu nekropolii nie ukończono przed jubileuszowymi uroczystościami, ale prace mają zakończyć się do października tego roku.

Na początku uroczystości przed pomnikiem "Polegli Niepokonani" odmówiono modlitwy ekumeniczne: prawosławną, protestancką, żydowską i katolicką.

Prezydent powiedział, że to niezwykłe miejsce, w którym spoczywają prochy 100 tys. ludzi, nie zawsze żołnierzy. "Tu przeważają prochy, tych którzy zginęli, bo Warszawa, jako miasto, całe społeczeństwo stanęła do walki o wolność. Tu są ofiary prawdziwego ludobójstwa, są ofiary masowych zbrodni, mordów" - dodał.

Ale tu, w tym szczególnym miejscu, trzeba powiedzieć sobie, że jest przedziwne zjawisko w Polsce, w Warszawie, tu na Woli, że mamy do czynienia z nieznanym mieszkańcem Warszawy. Nie z nieznanym żołnierzem, a z nieznanym mieszkańcem, po którym nie zostało nawet imię i nazwisko często – podkreślił Prezydent.

Prezydent zaapelował do wszystkich instytucji i obywateli, by wydobywając dane z pamięci środowiskowej i rodzinnej, dążyć do tego, by 100 tys. pochowanych tu istnień ludzkich zamienić na konkretne imiona i nazwiska. Dodał, że taki proces już trwa. Przyznał zarazem, że nie uda się odtworzyć wszystkich, ale "każde wydobyte z głębi zapomnienia imię i nazwisko będzie miało ogromną wartość".

Prezydent stolicy Hanna Gronkiewicz-Waltz powiedziała, że planowane jest stworzenie izby muzealnej związanej z cmentarzem oraz muru pamięci z nazwiskami pochowanych, które uda się zidentyfikować.

Po przemówieniach odbył się apel poległych, rozległy się salwy honorowe; pod pomnikiem składano wieńce. Delegacji Warszawskiej Wspólnoty Samorządowej przewodniczył Piotr Guział.